Köpekler, köpekgiller ailesine ait memeli ve etçil hayvanlardır. Cinslerine göre 400'den fazla köpek türü bulunmaktadır. Köpekler, Boz kurdun alt türü olmakla birlikte tilkiler ve çakallarla da akrabadır. Kedilerle birlikte dünyanın en çok beslenen evcil hayvanlarından biridir. 2001 yılı tahminlerine göre dünya üzerinde yaklaşık olarak 4 milyon kadar köpek bulunmaktadır.

Köpekler, yıllardır insanın en sadık dostu olarak kabul edilmektedir. Bunun en büyük nedeni, insanların köpeklerdeki büyük potansiyeli görmüş ve bu hayvanları günlük yaşamlarına adapte etmiş olmalarıdır. Avcılık ve hayvancılık faaliyetlerinde kullanılan köpekler, renk körü olmaları ile bilinir. Köpek türlerinin evrimine insanların ihtiyaçları yön vermiştir. İlk türler keskin görme ve duyma yetenekleri ile donatılmışken, günümüzde daha çok süs amacıyla kullanılmaktadır. 7 ila 9 bin yıl önce hayvancılık yaygınlaşmaya başladığında, avcılık için kullanılan köpek cinslerinin bekçilik ve koruma özellikleri keşfedildi ve çoban köpeği ortaya çıktı. Günümüzde ise köpeklerin kullanım alanları oldukça genişlemiştir. Örneğin, Antik Mısır'da kutsal sayılan köpekler, günümüzde birçok ülkede bekçi olarak kullanılmaktadır. Hatta bazı ülkelerin mutfaklarında bir yemek olarak değerlendirilirken, Batı ülkelerinde sadık bir dost olarak kabul görmektedir. Köpek türlerinin en önemli kullanım alanı şüphesiz ki arama-kurtarma ve emniyet faaliyetleridir. İyi eğitilmiş bir köpek, burunları sayesinde bulunması gereken her şeyi bulabilir.

Dünya üzerinde bulunan yüzlerce köpek cinsi, renk ve genetik olarak çok çeşitlidir. Örneğin, bir süs köpeği ile bir Sivas kangalının aynı soydan geldiğine inanmak zor olabilir, ancak bu köpek türleri aynı genetik özellikleri taşır. Dünya üzerindeki tüm köpek türleri aynı sayıda kromozoma sahiptir; köpekler 78 adet kromozoma sahiptir. Bütün köpek türleri, insanlarda olduğu gibi, biri anneden, biri babadan olmak üzere kromozom çiftlerine sahiptir. Doğuştan kuyruksuz olanlar hariç, bütün türlerin iskeletinde 319 kemik bulunur. Kas yapıları insanlara çok benzemektedir ancak köpeklerin üst kısımları, alt kısımları kadar güçlüdür. Ağırlıkları mükemmel bir şekilde ön ve arka adalelerine eşit olarak dağılmıştır. Köpekler, tüm ağırlıklarını ayakları üzerine vermek yerine parmaklarının üzerinde yürüyerek yürüyüş biçimi bakımından diğer hayvan türlerinden ayrılır. Köpekler köprücük kemiğine sahip değildir.

Köpekler memeli hayvanlar grubuna mensuptur. Yavrularını emzirmek için memelerinde bezeler bulunur. Birçok köpek cinsi yaklaşık 8 adet meme ucuna sahiptir. Köpeklerin diş yapıları diğer etçil hayvanlarınki ile uyuşmaktadır. Öncelikle yavru köpeklerde 28 adet süt dişi çıkar, büyüme evresi tamamlanınca 42 adet kalıcı dişe ulaşılmış olur. Üst çene ve alt çenede bulunan 2'şer adet köpek dişi diğer dişlere göre daha uzundur. Köpek türlerinin dişleri taçlı ve sivridir. Bu dişleri et parçalamak ve kendini korumak için kullanır. Tıpkı insanlarda olduğu gibi diş çıkarma süreci sancılı geçer.

Dünyadaki bazı tüysüz yaratılan cinsler hariç, bütün köpek cinslerinin vücutları kıllarla kaplıdır. Bu durum onları "homeotermik" (vücut ısısını ayarlayabilen) hayvan türleri arasına sokmuştur. Yetişkin bir köpek türünün vücut ısısı yaklaşık olarak 38 °C'dir. Köpekler çok çeşitli renklere ve tüylere sahiptir.

Köpek türleri insanlar gibi beş duyuya sahiptir. Bunlardan en gelişmiş olanı koku alma duyusudur. K-9 gibi iyi eğitilmiş köpekler, diğer türlere göre koku alma duyusu daha gelişmiştir. Özellikle uyuşturucu ve patlayıcı gibi zararlı maddeleri bulma konusunda bu özellikleri ön plana çıkar. Kısa burunlu cinsler koku alma konusunda diğer türlere göre daha az yeteneklidir. Köpek türlerinin tat alma güdüsü insanlara göre daha az gelişmiştir. Köpeklerin görme duyusu koklama duyusuna göre daha az gelişmiştir. Köpekler renk körüdür ve gök kuşağının o muhteşem renklerini göremezler.

Köpeklerin ömrü türden türe değişir. Günümüzde veterinerlik alanındaki gelişmeler köpek türlerinde yaşam süresini uzatmıştır. Dünyada köpeklerin ortalama yaşam yılı 14 yıl civarındadır. Köpeklerin ömürleri genetik özellikler dışında bakım, besleme, egzersiz, iş yükü, stres gibi dış etkenlere bağlıdır. Dünyada en uzun yaşayan köpek 29 yıl yaşamıştır.

Köpek türlerinin üreme düzeyine gelmesi için 6 ila 12 ay geçmesi gerekir. Küçük cinsler büyük türlere göre daha erken üreme düzeyine gelir. Dişi köpekler ilk anne olma güdüsünü 6 ila 18 ay arasında yakalarlar. Bu süreç yılda yalnızca 2 defa meydana gelir. Yılda 1 defa olan türler de mevcuttur.

Erkek köpekler ilk baba olma güdüsüne 6 ay içerisinde ulaşırlar. Çiftleşmek için bir süre beklemek zorunda değillerdir. Erkek türler dişi türlerin ürettiği yumurtadan 2 kat daha fazla sperm üretir. Erkek türler yaşlanana kadar her fırsatta çiftleşmeye çalışır. Küçük ırklar ortalama 2 ila 3 enik doğururken, büyük türler 10 ila 12 enik doğurabilir. Köpek türlerinde gebelik süreci 63 gün sürer.

Köpekler evcilleştirildikleri günden bu yana sosyalleşme yolunda önemli bir yol kat etmişlerdir. Bu sosyallik onlara yalnız yaşamak yerine insanlarla yaşama içgüdüsünü kazandırmıştır. Araştırmalara göre köpekler tıpkı ataları kurtlar gibi sürü halinde dolaşırlar. Ancak insanların seçici çiftleştirmeleri onları insanla yaşamaya adapte etmiştir. 1950'lerde bazı araştırmalara göre yeni doğmuş bir eniği insanlardan ayırdığınız takdirde, köpeklerle bir arada olmayı insanlarla bir arada olmaya tercih ettikleri görülür.

Köpekler tıpkı kurtlar gibi sahiplik duygusuyla donatılmışlardır. Bu sahiplik duygusu onlarda belirli bölgelere sahip olma içgüdüsünü doğurur. Bu sahip olma içgüdüsü hayvanı bölge aramaya teşvik eder. Bu içgüdüyle kurtlar geniş alana yayılabilirken köpek türleri genellikle sahibinin bulunduğu bölgeyle sınırlıdır. Köpekler buldukları tarafsız bölgeyi ele geçirmek için o bölgeye idrar yapar, duvarlara veya taşlara sürünür. Bu davranışın nedeni diğer türlere koku yoluyla bu bölgenin kendisine ait olduğunu haber vermek istemesidir.

Köpekler diğer hayvanlara nazaran iletişim kurma konusunda daha geniş bir yelpazeye sahiptir. Bunlara örnek olarak havlamalar, hırlamalar ve ulumalar verilebilir. Köpekler çıkardıkları sesler ile sahiplerine aç, korkmuş, yorulmuş, kırılmış, üzgün veya sıkılmış olduklarını rahatlıkla anlatabilir. Bir yavrunun büyüme belirtisi, diğer yavrularla oynarken havlama becerisini kazanmasıyla başlar. Köpekler sadece korktuklarında hırlarlar. Bazı köpek türleri havlamak yerine ulumayı tercih ederler. Örneğin: Sibirya kurdu.

Köpekler ilk doğduklarında kör ve sağır doğar. Bütün yaşamlarını dişi köpeğe bağlı olarak geçirirler. Dişi köpek, annelik içgüdüsüyle onları emzirir ve diğer tehlikelere karşı korur. Baba dahil çoğu zaman kimseyi yavrularının yanına yaklaştırmaz. Yavruların dünya ile tanışması yaklaşık olarak 10 ila 14 gün sürer. Bu süre zarfında yavrular dünyaya gözlerini açar ve çevreden gelen sesleri işitmeye başlar. Yavrular ilk olarak kardeşlerini keşfederler. Beraber bir ortamda büyüyen yavrular, alıştıkları bu sıcak ortamdan ayrılmak istemezler. Dişi tür bu evrede onları zaman zaman yalnız bırakır.

Yaklaşık 27 gün sonra yavrular cesaretlerine göre sırayla doğdukları ortamdan dışarı çıkarlar. Bu davranış köpek türlerinde merak olgusunun var olduğunu gösterir. Eğer evcilleştirilmesi isteniyorsa, hayvanla bu evrede iletişime geçmek en doğrusu olacaktır. Eğer bu dönemde size alışmazsa, tam anlamıyla evcilleştirme işlemi gerçekleşemez. Bu süreçte evcilleştirilmeye hazırlanan yavrular, 3 ila 7 hafta arasında kardeşlerinden ve annelerinden ayrı kalmamalıdır. Bu dönemde yavrular sütten kesilir ve katı yiyeceklerle beslenmeye başlar. Dördüncü hafta tamamlandığında artık pişmiş et verilebilir. Bu evreden iki hafta sonra ise sosyalleşme tamamen tamamlanmış olur. Yavrular artık ilgiye karşılık vermeye başlar.

Köpek türlerinin gelişiminde en önemli evre 7 ila 12. haftalar arasındadır. Bu haftalar, insan ile köpek arasındaki bağın kurulması için en uygun zaman olarak kabul edilir. Bunun dayanağı ise yavrunun içgüdüsel olarak bir sürü ve bir sürü lideri istemesidir. Bu konumda köpeğin sahibi, kendisini sürü başı olarak tanıtırsa, ona istediği komutları zorlanmadan yaptırma olanağına sahip olacaktır.

12. hafta tamamlandıktan sonra artık yavru annesinden ayrılır. Yavrular bu dönemde daha cesur ve bir şeyleri denemek için daha isteklidir. Bu dönemde yavru için özel eğitim programı yapmak en doğru işlem olacaktır. Bu dönemde artık dişleri çıkmaya başlayacağından yavrular sancı ve acı çekebilir, bu da onların bazen eğitime tam karşılık vermemesine neden olabilir. Bu dönemde veteriner hekiminize başvurarak yavrunun kolay diş çıkarması için gerekli olan malzemeleri almanız gerekir. Aksi takdirde hayvan koltukları kemirmeye başlayacaktır.

Köpeklerin kişilik gelişimi, büyüme evresi tamamlanana kadar devam eder. Köpekler duygusallık kazanmadan cinsellik güdüleri kazanır. Köpekler 7 ila 8 aylık olduğunda öz güven kaybı yaşarlar, bunun yaşanmaması için köpeklerle daha fazla ilgilenilmesi gerekir.

Belirli duyuların veya özelliklerin gen aktarımı ile bir sonraki nesle aktarılması ve bu genlerin gitgide güçlenmesiyle kalıtsal bazı davranışlar oluşmuştur. Örneğin, av köpeği sadık bir dosttur; avınızı hemen ayağınıza getirir. Ancak bir tazıya baktığınızda daha sakin ancak bir o kadar da başına buyruk olduğunu görürsünüz. Bunun nedeni, genetik karakter analizlerinde baskın genlerin köpek türleri üzerindeki etkisinden başka bir şey olamaz.

Arka arkaya üç nesil aynı ırktan olan köpeklere safkan denir. Bir safkan köpek, atasının bütün özelliklerini taşır. Bazı ülkelerdeki köpek sınıflandırma birimleri köpek türlerini 7 grupta toplamıştır:

Bu makalemizde Çoban köpekleri ve Av köpekleri türleri hakkında bilgi verelim.

Hayvancılığın gelişmesiyle insanlar, hayvanlarını otlatmak için sürüler oluşturmuşlardır. Bu sürüler, kurtlar ve çakallar için büyük bir sofra gibi görünmüş ve bu sofralara saldırma ihtiyacı duymuşlardır. Köylüler, bu soruna çare olarak sürüyü idare edecek köpekleri kullanmışlardır. Çoban köpeği, diğer köpek türlerine nazaran daha asi yetiştirilmiş, güçlenmesi için safkan olarak üretilmeye çalışılmıştır. Çoban köpekleri hızlı, güçlü ve çeviktirler. Her türlü koşulda çalışabilir ve araziye anında uyum sağlayabilirler. Başları dik yürürler. Ataları kurtlar olmasına rağmen resmen atalarına karşı bir savaş içerisindeler. Çoban köpekleri, sahibinden aldığı komutla sürüye yön verebilir. Çoban köpekleri, köpek türleri arasında